اغلب شیرخواران در ۳ ماهه دوم زندگی خود توانایی هایی پیدا می کنند و از نظر برنامه تغذیه ای، خواب و استحمام برنامه نسبتا مشخصی دارند. به دلیل وجود این برنامه،استفاه از بعضی از اسباب بازی ها منطقی به نظر میرسد. اسباب بازی لگو از جمله اسباب بازی های فکری بوده که نقش مهمی در تکامل ذهن کودک دارد و شما والدین می توانید وقت و فعالیت های روزانه خود را تنظیم کنید و از سردرگمی روزهای نخست تولد رها شوید.
شیرخوار هم احساس امنیت و آرامش می کند و با توانایی هایش اوقات شاد و مفرحی برای شما و دیگر اعضای خانواده فراهم می آورد. او در این دوره می تواند اشیاء را بگیرد، غلت بزند، بنشیند و کم کم خزیدن را آغاز کند. درواقع کنترل روی این حرکات بدنی، باعث می شود شیرخوار از حالت رفلکس های نوزادی خارج شود و در مورد کارهایش تصمیم بگیرد. نمونه واضح این موضوع را در مورد مکیدن داریم.
یک نوزاد هر آنچه در دهان قرار می دهد می مکد، اما در این مرحله فقط آنچه مورد علاقه اش باشد را می مکد. او در گذشته به اسباب بازی های جدید نگاه می کرد اما حالا آنها را به دهان می برد و برای کشف آنها دستکاری شان می کند. اگر یک شیرخوار ۴ تا ۷ ماهه دارید حتما سوالات زیادی در مورد رشد و تکامل او در ذهنتان است. پاسخ این سوالات را در مطلب ذیل می توانید پیدا کنید. اساتید دانشگاه که در این امر تخصص دارند به شما پاسخ می دهند.
به خاطر داشته باشید اندازه های قد، وزن و دور سر به تنهایی، اهمیت کمتری در مقایسه با سرعت رشد کودک دارند. متخصص کودکان طبق جدول پایش رشد، راهنمایی های لازم را به شما ارایه خواهد کرد.
دکتر سیدحسین فخرایی، فوق تخصص نوزادان در مورد رشد بچه ها چنین می گوید: «به طور کلی بین سنین ۴ تا ۷ ماهگی به وزن شیرخوار شما حدود نیم کیلوگرم در هر ماه افزوده می شود و او در پایان ۷ ماهگی به ۵/۲ برابر وزن زمان تولد می رسد. قد کودک هم حدود ۵ سانتی متر افزایش می یابد. در ۴ ماه اول به تدریج کودک شما توانایی کنترل حرکات سر و چشم ها را برای دنبال کردن اشیای مورد توجه می آموزد و اکنون آماده کسب مهارت های بیشتر مانند نشستن است. او به تدریج می تواند عضلات پشت اش را صاف کند و تعادل بهتر سر و تنه را برای عمل نشستن انجام دهد. یک تمرین خوب برای فعال تر شدن عضلات پشت و گردن این است که او را به شکم بخوابانید و بازوها و آرنج را جلو قرار دهید، سپس یک جغجغه یا شیء مورد علاقه وی را جلوی چشمش تکان دهید.
این عمل باعث می شود سرش را بلند کند و شروع به فشار آوردن روی بازوها و کمانی کردن پشت و بلند کردن سینه خود کند. این تمرین باعث تقویت عضلات قسمت فوقانی بدن می شود و بنابراین مانع از افتادن وی به جلو هنگام نشستن می شود. توانایی سینه خیز رفتن در ۵ ماهگی ایجاد می شود و این تمرین حتی برای خزیدن و غلت زدن او هم کمک کننده است. در پایان ماه پنجم زندگی، شیرخوار می تواند از هر دو طرف غلت بزند. بعد از اینکه دیدید کوچولوی شما می تواند سینه اش را از زمین بلند کند برای آموزش نشستن به او کمک کنید. پشت او یک تکیه گاه مثل بالش قرار دهید. در ۶ تا ۸ ماهگی در صورتی که شیرخوار را در وضعیت نشسته قرار دهید، بدون اینکه به جلو یا روی بازوها تکیه کند، قادر به نشستن خواهد بود.
از ۴ ماهگی به بعد شیرخوار می تواند از انگشتان به صورت چنگالی استفاده کند تا بسیاری از چیزها را بردارد. از ۶ تا ۸ ماهگی یاد می گیرد چطور شیء را از دستی به دست دیگرش منتقل کند و آن را به این طرف و آن طرف بچرخاند. در پایان این ۳ ماه شیرخوار می تواند وزن خود را روی پاها تحمل کند. او با کمک دست هایش و بعد بدون حمایت آنها می نشیند.»
● تکامل حواس کودک شما
از نظر بینایی در ۴ ماهگی محدوده دید شیرخوار به چند متر افزایش می یابد و وسعت دید بیشتر می شود. در این زمان او یاد می گیرد که اشیاء را سریع تر دنبال کند. در ۶ ماهگی علاوه بر اینکه شیرخوار توجه کمتری به این اسباب بازی ها نشان می دهد، ممکن است با نشستن و گرفتن و کشیدن آنها ایجاد مشکل کند، پس در این زمان باید اسباب بازی های آویزان را از بالای تختخواب او بردارید. دید رنگ ها در شیرخوار ۴ ماهه کامل تر می شود و می بینید که به رنگ ها و اشکال جدید پاسخ می دهد. از نظر شنوایی و تکلم هم در پایان این دوره تغییراتی در شیرخوارتان می بینید.
او با صدا زدن نامش عکس العمل نشان می دهد. حتی دکتر سهامی، روان پزشک کودک می گوید: «بچه در این دوره در مقابل پاسخ نه، عکس العمل نشان می دهد و حتی احساسات مختلف را از لحن صدایتان تشخیص می دهد.
با صدا درآوردن خوشی و ناخوشی اش را نشان می دهد. جالب است بدانید کودک شما در سن ۴ تا ۵ ماهگی به صورت تصادفی رابطه علت و معلولی را کشف می کند. مثلا زمانی که در حالت لگد زدن به ملحفه است، متوجه می شود تخت تکان می خورد یا متوجه می شود با تکان دادن جغجغه صدایش درمی آید. او به سرعت متوجه خواهد شد چگونه با کوبیدن روی میز یا زمین، صداهایی تولید کند و عکس العمل خنده یا اخم اطرافیان را دریافت کند. می توانید با قرار دادن یک قاشق چوبی یا پلاستیکی، فنجان های نشکن و دیگر وسایل سرگرم کننده موجود و ارزان در خانه این حس او را تقویت و به تکامل شناختی او کمک کنید.»
اوضاع خواب کودک شما
در این سن اکثر شیرخواران نیاز دارند ۲ نوبت بخوابند. دو چرت کوتاه در طول روز که می تواند یک تا ۳ ساعت طول بکشد (یکی در صبح و دیگری بعدازظهر). البته اگر خواب بعدازظهر مانع خواب شب می شود، باید ساعت خواب را به ظهر نزدیک تر کنید یا شیرخوار را زودتر بیدار کنید. به هر حال او با یک روال مشخص می تواند تا ۸ ساعت در طول شب بخوابد و شما هم از استراحت لذت ببرید. کافیست او را تغذیه کنید و در گهواره یا تخت مخصوص بخوابانید. یادتان باشد او حالا هوشیار شده است. ممکن است بعد از قرار دادن او در تخت و سپس ترک کردنش به گریه بیفتد اما نباید او را بغل کنید و تسلیم شوید.
دکتر فخرایی یک راه حل خوب برای خواباندن کودک شما دارد: «در ابتدا چند دقیقه به او فرصت دهید تا به خواب برود. اگر گریه اش ادامه دار شد بدون اینکه او را بغل کنید یا به او غذا بدهید سعی کنید با نوازش کردن و کلمات آرام بخش به خواب برود. اگر مقاومت کنید و پشتکار داشته باشید هر شب نق زدن و زمان گریه کمتر خواهد شد و نهایتا شیرخوار شما پس از یک اعتراض کوچک به خواب می رود. اطمینان داشته باشید که گریه کردن او برای امتناع از خواب هیچ آسیب روانی ای برایش ندارد. پس قاطع باشید و به او کمک کنید بیاموزد وقت خواب و اصول صحیح آن چیست.»
منبع: پرشین پرشیا
درباره این سایت